Nội dung chính
Cá bống Sông trà là Đặc sản gây thương nhớ khi đã lỡ thưởng thức món cá bống kho tiêu chính hiệu của người dân xứ Quảng. Từ lâu cá bống sông Trà đã đi vào văn học dân gian, một món ăn dân giã, vừa ngon vừa đượm hương vị Quê nhà.
Có bốn món đặc sản đã khiến người Quảng Ngãi từ xưa tự hào kết vần thành điệu: “Chim mía Xuân Phổ, kẹo gương Thu Xà, cá bống sông Trà, mạch nha Mộ Đức”. Đến bây giờ, cá bống sông Trà vẫn là một món ăn nổi tiếng, người khắp nơi đến Quảng Ngãi không thể bỏ qua.
Trà Khúc, là con sông dài nhất Quảng Ngãi có nhiều loài cá ngon sinh sống. Phía thượng nguồn có cá Niêng. Vùng hạ lưu có cá thài bai, cá hanh, cá đối, đặc biệt là cá bống. Cá bống sông Trà có thể chế biến thành nhiều món, nhưng ngon nhất vẫn là cá bống kho tiêu. Bống cũng có nhiều loại. Bống mú là loại hay đớp bóng trên mặt nước thân to thịt ít ngon. Bống vồ đầu to, bống nhọn hay bống găm thịt dai kho tiêu cũng không thật ngon. Chỉ có cá bống cát mình tròn, có màu vàng nhạt đến vàng ươm, thịt chắc kho tiêu là ngon nhất. Cá bống cát sống ở giữa sông, khoảng tháng tư, tháng năm âm lịch, cá bống nhiều nhất. Lúc này cá nhiều trứng, mập nung núc.
Cá Bống Sông Trà kho tiêu.
Muốn có món kho tiêu ngon phải chọn cá bống còn sống. Cá mua về cho vào rổ, trộn muối rồi dùng tay chà đi xát lại cho sạch vảy. Sau đó lấy hết ruột, rửa kỹ để cho ráo nước. Cá được ướp với mắm ngon và bột ngọt lâu lâu một chút. Tiếp theo là cho dầu vào trách đất rồi cho tỏi giã nhỏ vào phi cho dậy mùi mới cho cá vào. Đảo nhẹ tay cho cá khỏi nát, châm thêm nước mắm ngon vào và giữ lửa nhẹ rim cá cho đến khi cá chín. Khi cá chín, người ta cho thêm nước màu đặc quánh sắc từ đường vào rồi rắc thêm tiêu, đậy vun để kín hơi cho tiêu ngấm vào nồi cá kho.
Nhưng để cho ra món cá kho đặc sản đúng hương vị xứ Quảng thì phải dùng các đặc sản xứ Quảng như nước mắm Kỳ Tân, đường trắng An Thới, tỏi Lý Sơn, tiêu rừng vừa thơm vừa cay.Người sành kho cá bống không bao giờ đổ thêm nước lạnh vào nồi cá vì như thế sẽ làm bay mất hương vị độc đáo của cá. Nồi cá bống kho tiêu đúng kiểu là cá có màu nâu thẫm, thân thẳng, có vị mặn, béo, quyện với hương thơm của tiêu và nước mắm ngon thành một mùi quyến rũ. Con cá bống được kho quéo lại, thịt săn chắc, vừa ngọt, dai, thơm vừa có vị mặn, ngọt, cay… hòa lẫn thật hoàn hảo.
Cá bống kho ngon nhất vẫn là kho bằng cái trách đất, niêu đất. Ngày xưa, các bà các mẹ muốn kho cá bống phải dùng rơm đánh thành con cúi quấn vòng tròn quanh trách cá, sau đó đốt cho con cúi cháy từ từ nồi cá mới ngấm hết gia vị. Món cá bống kho tiêu ăn với cơm nóng, thêm đĩa rau muống luộc chấm với nước cá kho là ngon hết ý. Khi đặt lên mâm, các bà các mẹ mới bắt đầu mở nắp niêu đất, hêm vài trái ớt sim để nồi cá thêm bắt mắt, và hương thơm đã lan ra ngào ngạt. Nếu trong người mệt mỏi, cảm sốt, ăn cá bống kho tiêu với cháo trắng, toát mồ hôi hột là thấy khỏe ngay. Nhai chậm rãi để tận hưởng hương vị tuyệt vời, ăn phải con cá bống có đùm trứng vàng ẩn hiện sau lớp bụng, béo ngậy, thơm lừng thật không thể ngon hơn nữa.
Cá bống kho tiêu giữ được cả tháng, kho xong dưới 10 ngày ăn rất ngon. Thậm chí, cá kho lại hai ba lửa (hâm lại) thì ăn càng ngon hơn lần đầu với vị cay cay mằn mặn của gia vị, dai dai thơm thơm của thịt cá ăn mãi mà không ngán.
Cá Bống Sông Trà – Mạch nha Mộ Đức
Mạch nha Mộ đức – Một thức quà có vị ngọt thanh thanh, đậm đà làm hấp dẫn bao thực khách mỗi khi đặt chân đến Quảng Ngãi. Không hào nhoáng, cũng chẳng xa hoa, mạch nha Mộ Đức Quảng Ngãi đi sâu vào tiềm thức thực khách một cách đơn giản và tinh tế vô cùng. Cái thức ấy đâu chỉ là đặc sản Quảng Ngãi, nó còn là món quà quê ý nghĩa mà chân chất biết nhường nào.
Làng nghề mạch nha Thi Phổ – Mộ Đức
Chỉ cần nghe: mạch nha, đường phèn, đường phổi…, người sành ẩm thực miền Trung nhận ra ngay đây là “bộ ba” đặc sản của vùng đất xứ Quảng yêu thương. Bên cạnh cá bống sông Trà, mạch nha Mộ Đức cũng là gợi ý không tồi dành cho bạn nếu đang có ý định mua quà tặng người thân đấy nhé!
Làng nghề thủ công truyền thống Thi Phổ thuộc huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi nay đã hơn trăm năm tuổi, là nơi sản xuất các loại mạch nha thơm ngon nổi tiếng trong cả nước. Được sản xuất từ các “vật phẩm” quý giá là hạt gạo, hạt nếp, mạch nha Mộ Đức luôn mang trong mình cái giá trị hoàn hảo vốn dĩ của nó. Và cũng chính nó là nguyên liệu làm nên đặc trưng của mạch nha Mộ Đức, Quảng Ngãi.
Giữa sự bùng nổ của khoa học, sự “hét tiếng” của công nghệ, con người ta dường như đã quên lãng đi những điều bình dị nhất. Cuộc sống xô bồ ngoài kia đã làm bao làng nghề mai một đi dần. Tuy nhiên, nghề làm mạch nha của người dân Thi Phổ vẫn ở đó, vẫn trường tồn theo thời gian, từ thế hệ này đến thế hệ khác. Dĩ nhiên, hương vị của nó sẽ có phần thay đổi so với trước kia.
Để tạo nên những lon mạch nha thơm ngon, hấp dẫn, người trong nghề cần có sự khéo léo, tinh tế trong từng công đoạn. Mạch nha ngon hay dở, đặc hay lỏng, để lâu được hay không,… là do nghệ thuật nấu “cô”, đòi hỏi người làm nghề phải có nhiều kinh nghiệm.
Tiếng lành đồn xa, hữu xạ tự nhiên hương, nhiều du khách thập phương khi đến với Quảng Ngãi đều chọn sản phẩm mạch nha để làm quà biếu tặng. Bởi lẽ, đây là một món ăn độc đáo, là linh hồn ẩm thực của xứ sở đường mía.
Bí quyết nấu mạch nha Mộ Đức thơm ngon chuẩn vị
Từ gạo nếp và mộng lúa, người Quảng Ngãi tạo ra sản phẩm mạch nha dẻo quánh, mùi thơm, vị ngọt thanh đặc trưng. Không phải ngẫu nhiên mạch nha Mộ Đức chiếm trọn trái tim của thực khách 4 phương. Vậy bí quyết nào cho ra đời một sản phẩm mạch nha Mộ Đức ngon khó cưỡng???
Mọi thứ đều nằm ở khâu chọn nguyên liệu và công thức chế biến. Cụ thể:
Người Mộ Đức thường chọn giống lúa thơm, hạt tròn, mẩy đem ngâm qua đêm cho vỏ nứt, sau đó để ráo và ủ cho hạt lên mộng. Trong một tuần, người dân liên tục tưới nước mỗi buổi sáng để mộng phát triển, đạt độ lớn cần thiết thì đem phơi khô, xay nhỏ.
Về gạo nếp, người chế biến phải chọn giống gạo dẻo, thơm, hạt trắng, đều, không bị thâm mốc. Sau khi vo đãi cho sạch bụi, sạn và vỏ trấu, gạo được ngâm cho hạt mềm rồi đồ xôi.
Lúc xôi chín, người làm sẽ trộn với mộng lúa đã xay nhỏ với tỉ lệ 5:1 (5 kg nếp và 1 kg mộng). Khi đã có hỗn hợp xôi – mộng lúa, người làm tiếp tục bổ sung thêm nước rồi ủ trong nồi, vại cỡ lớn. Thông thường, cứ 2kg hỗn hợp lại pha thêm một lít nước. Sau khi ủ qua đêm, hỗn hợp mềm ra, người dân sẽ ép lấy nước bằng kít và lọc lại bằng vải sạch rồi đun thành mạch nha.
Đặc biệt, để tạo ra những lon mạch nha Mộ Đức ngon chuẩn vị, người làm nghề thủ công này phải canh lửa trong suốt 8 giờ đồng hồ. Nếu để lửa già, mạch nha sẽ có mùi khét. Ngược lại, nếu lửa non, thành phẩm sẽ không dẻo, dễ dính tay và thời gian bảo quản cũng không lâu. Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay người làm mạch nha nên sử dụng bếp ga thay vì phải hì hụi với lửa than củi như ngày xưa. Tuy nhiên, nấu mạch nha bằng bếp ga sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng mạch nha thành phẩm.
Trải qua các công đoạn cầu kỳ, cuối cùng người ta cũng thu được sản phẩm mạch nha tinh khiết. Nấu mạch nha rất phức tạp và phải tuân thủ đúng quy tắc thì mới có được loại mạch nha ngon. Để nấu được món này, người nấu phải có tâm huyết với nghề. Bởi vậy, không ít người cho rằng mạch nha là linh hồn ẩm thực Quảng Ngãi.
Thưởng thức mạch nha – linh hồn ẩm thực xứ Quảng
Công dụng của mạch nha Mộ Đức
Theo đông y, mạch nha có vị ngọt, tính ôn; vào vị, tỳ và phế. Công năng chủ trị là: Điều vị hoà trung, chỉ thống, an thai, bổ hư, sinh tân, nhuận phế, nhuận tràng, chỉ khái.
Bên cạnh đó, mạch nha còn có khả năng khắc phục bệnh suy nhược, viêm khí phế quản, đau loét dạ dày tá tràng, táo bón, ho khan đờm dính. Ngoài ra, sản phẩm này còn chứa men và các chất có thể hấp thụ ngay, hỗ trợ tiêu hóa, bồi bổ cho người chán ăn. Cũng vì lẽ đó, mạch nha Mộ Đức được áp dụng nhiều trong các món ăn hàng ngày.
Thưởng thức mạch nha với vị ngọt tê tê ngay đầu lưỡi
Mạch nha đạt chuẩn có màu nâu cánh gián, hơi trong, thử tay thấy dẻo nhưng không dính và tỏa ra mùi thơm dễ chịu của nếp. Sản phẩm được đóng vào lon rồi để nguội sau đó đóng hộp. Trong điều kiện nhiệt độ thường, mạch nha có thể bảo quản được 7 – 8 tháng.
Theo thời gian, người làng nghề Thi Phổ sáng tạo hơn với những sản phẩm lon mạch nha thơm lừng. Không chỉ dừng lại ở mạch nha đơn thuần, ngày nay người ta còn thêm vào đó nguyên liệu mè, đậu phộng,… để tăng thêm độ béo bùi cho mạch nha Mộ Đức.
Để thưởng thức mạch nha được ngon miệng, người ta thường kết hợp với bánh tráng. Những miếng mạch nha dẻo quánh rồi được cho lên từng miếng bánh tráng, cắn nhai giòn rụm,… là hình ảnh tuổi thơ gắn với bao người. Vị ngọt thanh, độ dẻo của mạch nha, độ giòn của bánh tráng và vị bùi của đậu phộng sẽ đem lại cho bạn cảm giác đặc biệt tê tê nơi đầu lưỡi.
Mạch nha – cho tình yêu thêm ngọt ngào
Thời xưa, ông bà ta đều cho rằng tình yêu cần phải ngọt ngào như hương vị của mạch nha. Phải chăng vì lẽ đó mà vào các dịp cưới hỏi, trong các khay quả, người ta thường cho vào đó những lon mạch nha. Nó sự khẳng định cho tình yêu của đôi trẻ, với quan niệm hạnh phúc hôn nhân mãi mãi ngọt ngào như mạch nha.
Mua Mạch Nha Ở Đâu? Giá Bao Nhiêu? Loại Nào Ngon
Trên thị trường, mạch nha Quảng Ngãi nổi tiếng nhất là thương hiệu Nhân Thùy, Long Phụng, Thiên Bút, Chấn Hưng,… Tuy nhiên, không cần thiết phải đến xứ Quảng mới có thể thưởng thức được mạch nha, bạn có thể mua nó tại các cửa hàng phân phối trên toàn quốc.
Để có thể mua, bạn có thể tìm kiếm ở các siêu thị, cửa hàng tạp hóa lớn, các cửa hàng bán đặc sản miền Trung,… Dĩ nhiên, nếu có người thân quen ở đất Quảng, bạn có thể nhờ người mua và gửi đến muôn nơi.
Hiện nay, giá của lon mạch nha thường dao động khoảng chừng 20.000 VNĐ – 75.000 VNĐ/ lon 250 gram (giá chỉ mang tính chất tham khảo). Giá mạch nha Mộ Đức còn tùy thuộc vào từng loại, từng yêu cầu của khách hàng.
Mạch nha Mộ Đức luôn khiến con người ta bị gây thương nhớ. Đôi khi, bạn sẽ nó thật cần thiết trong những khoảnh khắc cơn buồn trong bạn trỗi dậy. Nếu có dịp đến Quảng Ngãi, bạn nhớ thưởng thức mạch nha Mộ Đức nhé! Đặc biệt, hãy đến làng Thi Phổ khám phá nghệ thuật nấu mạch nha, bạn sẽ thật sự thấy thú vị.
Bạn muốn đưa doanh nghiệp, cửa hàng, địa chỉ, shop,.. của mình vào bài viết này. Hoặc muốn đặt banner quảng cáo, vui lòng liên hệ: 0989 228 228